ตอนที่อ่านบทวิเคราะห์การลงทุน เชื่อว่าหลายคนคงเคยเห็นตัวค่าเบต้า (Beta) ผ่านสายตากันมาบ้าง ถ้าคุณเป็นคนหนึ่งที่เข้าใจและมีพื้นฐานด้านการเงินก็คงจะเข้าใจว่าเบต้า คืออะไรกันดีอยู่แล้ว แต่ก็ไม่ใช่ว่านักลงทุนทุกคนจะทราบเรื่องนี้ เพราะฉะนั้นเพื่อเป็นการสร้างความเข้าใจเรื่องนี้ให้กับคุณ เรามาทำความรู้จักกับเจ้าค่านี้กันให้มากขึ้นสักหน่อยดีกว่า
ค่าเบต้า คืออะไร?
โดยความหมายแล้ว เบต้า คือดัชนี้ที่ถูกคิดเพื่อนำมาใช้ในการวัดความเสี่ยงในการลงทุน เพื่อให้การบริหารและจัดการความเสี่ยงของนักลงทุนมีความเป็นรูปธรรม จับต้องได้ และเป็นระบบมากขึ้น ซึ่งค่าที่ว่านี้จะทำหน้าที่ในการบอกถึงความรุนแรงและทิศทางในการเปลี่ยนแปลงของอัตราผลตอบแทนของสินทรัพย์ต่าง ๆ ที่นักลงทุนให้ความสนใจ
ความเสี่ยงในทิศทางที่ว่านี้ จะถูกสะท้อนออกมาจากตัวแปรภายนอกที่เป็นความผันผวน ซึ่งอยู่นอกเหนือการควบคุมของธุรกิจที่เป็นเจ้าของสินทรัพย์ประเภทนั้น ๆ หรือพูดง่าย ๆ ว่า นี่คือความเสี่ยงที่ตลาดและอุตสาหกรรมประเภทเดียวกันมีชะตาที่จะต้องประสบเหมือนกัน และความเสี่ยงนี้ก็จะส่งผลโดยตรงต่อแนวโน้มของตลาดลงทุนโดยรวมด้วย
เบต้า คือสิ่งที่จะมาช่วยนักลงทุนลดความเสี่ยงได้อย่างไร?
เมื่อเรารู้แล้วว่าค่าเบต้า คืออะไร ต่อไปก็ถึงเวลาที่จะเอาค่านี้มาใช้ โดยหลักการใช้นั้นง่ายมาก เริ่มต้นจากการทำความเข้าใจในประเภทของค่าเบต้าเสียก่อน
ค่าเบต้า เท่ากับหรือมากกว่า 1 แสดงว่าอัตราผลตอบแทนหรือความผันผวนของสินทรัพย์นั้น ๆ เป็นไปในทิศทางเดียวกันกับตลาด
ค่าเบต้า เท่ากับ 0 แสดงว่าผลตอบแทนและความเสี่ยงของสินทรัพย์ไม่ขึ้นอยู่กับทิศทางของตลาด หรือปลอดความเสี่ยง (Risk Free Asset)
ค่าเท่ากับ น้อยกว่า 0 ก็แสดงว่าสินทรัพย์นั้น ๆ จะมีการเปลี่ยนแปลงของอัตราผลตอบแทนและความเสี่ยงที่สวนทางกับตลาด
สำหรับการคำนวณหาค่าเบต้านั้นง่ายมาก แค่เข้าไปที่เว็บไซต์ของตลาดหลักทรัพย์แล้วค้นหาไปที่ “สรุปข้อสนเทศบริษัทจดทะเบียน” ของหุ้นที่ต้องการ ก็ได้มาแล้ว
และในการใช้ค่าเบต้า คือนำมาเป็นข้อมูลประกอบการลงทุน ทำได้โดยเอาค่าที่ได้ทั้งจากการคำนวณเอง หรือจากแหล่งข้อมูลมาใช้ร่วมกับการวิเคราะห์การลงทุนต่าง ๆ เช่น
1. การกระจายความเสี่ยงในการลงทุน โดยหน้าที่ของนักลงทุนก็คือ การกระจายการลงทุนในสินทรัพย์ต่าง ๆ ด้วยการเลือกลงทุนกับหุ้นที่มีค่าเบต้าที่แตกต่างกัน ไม่เลือกลงทุนแบบกระจุก เช่น ลงทุนในหุ้นที่มีค่าเบต้าเป็น 1 บ้าง 0.75 บ้าง หรือ 0.25 เผื่อเวลาตลาดเปลี่ยนเทรนด์ เราจะได้ไม่รับผลกระทบหนักมาก
2. การวิเคราะห์ร่วมกับอัตราส่วนอื่น ๆ ทางการเงิน เช่น PE หรือ P/BV Ratio ว่าแต่ละค่ามีทิศทางอย่างไร หรือจะเลือกหยิบเอาค่าเบต้าไปใช้ในสูตร CAPM เพื่อกำหนดอัตราผลตอบแทนที่คาดหวังจากการลงทุนเมื่อเทียบกับความเสี่ยง ซึ่งจะช่วยให้นักลงทุนสามารถควบคุมความเสี่ยงและผลตอบแทนในพอร์ตของตัวเองได้มีประสิทธิภาพมากขึ้น
ด้วยการลงทุนอย่างเข้าใจ รู้ว่าค่าเบต้า คืออะไร และมีประโยชน์สำคัญกับการลงทุนของคุณอย่างไร ก็จะช่วยให้สามารถเลือกและตัดสินใจลงทุนได้อย่างชาญฉลาดมากขึ้น ลองนำค่าเบต้ามาประกอบการวิเคราะห์การลงทุนของตนเองดู แล้วจะรู้ว่าเบต้า คือค่าที่มีประโยชน์และคุ้มที่จะใช้เวลาไปกับการคำนวณและวิเคราะห์จริง ๆ